Hoe hoog scoor je op werkgeluk in de zorg?

Stel dat iemand mij vraagt: “Anne, hoe hoog scoor jij jezelf op werkgeluk in de zorg?”, dan zou ik direct één antwoord geven.

Een 10.

Waarom? Omdat ik de dingen doe waar ik energie van krijg, Ik heb het vertrouwen en de waardering van collega’s dat ik mijn werk goed doe en ik voel de vrijheid en creativiteit om mijn werk op mijn eigen manier te doen (autonomie). Daarnaast vind ik het een voorrecht om in de zorgsector te werken: ik voel me zinvol bezig en het werk is uitdagend.

In dit artikel lees je meer over werkgeluk (in de zorg) en hoe jij dit zelf op positieve manier kunt beïnvloeden. 

Ik durf niet lager te scoren op werkgeluk

Werkgeluk in de zorg

Ik zou mezelf ook niet lager durven scoren, omdat ik dat decadent zou vinden. Ik heb het te goed voor elkaar. Ik heb met mijn 45 jaar al veel werkervaring en ook echt de situaties wel meegemaakt waarin ik gefrustreerd was en uren aftelde om weer naar huis te mogen. En toch heb ik eigenlijk altijd werkplezier ervaren. Ik durf te zeggen dat dat ook door mezelf komt. Door mijn spreekwoordelijke roze bril.

Ik voel me bovenal bevoorrecht dat ik ergens mag werken en dat ik daarvoor betaald word. Ik probeer iedere dag alles te geven wat er op dat moment in me zit om het zo goed mogelijk te doen. En…

Ik probeer van iedere dag wel de bijzondere momentjes te pakken.

Autonomie op je werk

Tijdens een recente training (Happy Office) kregen we een youtubefilmpje te zien, wat voor mij heel duidelijk maakte hoe belangrijk autonomie op je werk is en wat voor leuke sfeer het kan opleveren bij collega’s en klanten als je bepaalde routines eens doorbreekt!  

Uit onderzoek blijkt dat 22% van de Nederlanders zijn of haar werkgeluk een 6 of lager scoort en 68% geeft aan één of meer slechte dagen per week op het werk te ervaren. En daarom deze blog voor jou: wat is nu eigenlijk ’werkgeluk’, hoe is dat voor jou en hoe kan je hier zelf invloed op uitoefenen?

Wat wordt bedoeld met ‘werkgeluk in de zorg?’

Er wordt de afgelopen jaren veel gesproken over ‘werkgeluk’ met daarbij de vraag of organisaties daar niet meer op moeten gaan sturen. Dat zijn echt interessante discussies en er is veel over te lezen. Maar wat ik voor nu belangrijk vind:  je kunt zelf sturen op je eigen werkgeluk en die van je collega’s en dat past bij verpleegkundig leiderschap. Hoe leuk en positief voelt het om met elkaar geluk en plezier uit je werk te halen?

4 pijlers van werkgeluk

Er zijn verschillende definities van werkgeluk in omloop. Het blijft natuurlijk persoonlijk waar jezelf gelukkig van wordt, maar er blijken een paar gemene delen (4 pijlers):

Werkgeluk in de zorg - 4 pijlers. Happy Office

4 pijlers werkgeluk. Bron: happyoffice.nl

Dit geven mensen aan als hen wordt gevraagd wat zij onder werkgeluk verstaan.

  • Positief gevoel dat je krijgt van je werk
  • Inzicht in jezelf en wat voor jou belangrijk is (purpose)
  • Goede verstandhouding hebben met collega’s en klanten (hoofdstuk 3 van ons boek)
  • In staat zijn om met tegenslagen om te gaan (hoofdstuk 8 van ons boek)
  • Weten dat werk van belang is voor jezelf, organisatie en daarbuiten
  • Het gaat om werk waar je voldoening uit haalt, geprikkeld wordt en genoeg positieve sociale interacties en steun ontvangt
  • Werk waar je je oplaadt en gemotiveerd van raakt
  • Resultaten behalen
  • Het is een manier van werken waarvan je energie krijgt en een positieve bijdrage levert aan jouw leven en geluksgevoel.

Verschil werkgeluk en werktevredenheid

Wat is nu het verschil dat gemaakt wordt tussen werktevredenheid en werkgeluk? Kort gezegd richt werktevredenheid zich meer op algemene arbeidsvoorwaarden; goede werktijden, passend salaris, fijne werkplek, gezellige collega’s. Werkgeluk gaat verder dan dat. Voel je je echt betrokken bij de organisatie en je team? Ben je gemotiveerd en wordt je gewaardeerd? Kom je tot goede samenwerking en kan je jezelf goed ontwikkelen? Krijg je er energie van? Samenvattend zou je kunnen zeggen dat als je een stuk van dit ‘werkgeluk’ ervaart, dan spelen de arbeidsvoorwaarden een iets minder belangrijke rol. Een nadenkertje voor jou:

  • Als jij ergens meer kunt verdienen maar de werkplek spreekt jou echt niet aan, zou je dan gaan?      
  • Of als je ergens minder gaat verdienen maar je voelt zoveel energie om bij die organisatie te gaan werken en bij die doelgroep: zou je dan gaan?

Hoe staat het met jouw werkgeluk?

Kijkend naar bovengenoemde definitie zou het werkgeluk bij mensen die in de zorg werken erg hoog kunnen liggen.

Zo beginnen we ons boek ook:

start van ons boek

Wat een prachtig vak beoefen je! Je doet ontzettend betekenisvol werk. Iedere werkdag ben je een lichtpuntje voor iemand die jouw hulp nodig heeft. Daarnaast is elke werkdag anders, omdat je zo intensief met mensen samenwerkt.

Waarin ben jij echt zinvol bezig?

Toch blijkt er in het werk van alledag veel te gebeuren wat energie kost en weinig oplevert voor mensen die in de zorg werken. Hierdoor wordt meer werkdruk ervaren en minder werkplezier. Waar ligt dat aan? Misschien leuk om het voor jezelf eens te bepalen aan de hand van de energiematrix hieronder.

Hoeveel tijd ervaar jij waarin je echt zinvol bezig bent? Waarin jij je in het rechtsboven-kwadrant voelt zitten? Dat je veel positieve energie voelt!?

Werkgeluk in de zorg - energiematrix

Energiematrix – Bron: Happy Office

Afwisseling van kwadranten

In de praktijk wisselen deze kwadranten elkaar nog wel eens af. Altijd in rechtsboven hoeft niet- vaak ga je even naar de Recovery zone om je weer op te laden. Soms is de Survivalzone nuttig: om deadlines te behalen of om je een keer goed boos te maken- het kunnen soms effectieve emoties zijn als je ze goed gebruikt. 

COVID19- eerst performance, dan survivalzone

Bij de Covid19- situatie zijn veel zorgmedewerkers begin 2020 in de Performance zone gekomen (tijdelijk) en daarna in de Survivalzone: op adrenaline ga je door! Maar dit kan niet te lang duren, omdat het je energie kost en het niet veel geeft.

Cirkel van Betrokkenheid

Bekijk ook de Cirkel van betrokkenheid, invloed en verantwoordelijkheid (hoofdstuk 2 van ons boek) en vul deze eens voor jezelf en met je team in. Misschien werken jullie wel te hard aan doelen waar je eigenlijk geen invloed op hebt of komen jullie te weinig toe aan samen doelen behalen omdat er teveel situaties steeds met spoed moeten gebeuren.

Jij hebt invloed op jouw werkgeluk in de zorg!

Jij hebt invloed en daarom kan het gerust een vak-droom van je zijn: bijdragen aan meer werkgeluk in de zorg en aan je eigen werkgeluk! Jij hebt als enige je eigen werkgeluk in handen. Jij hebt zelf de keuze om verandering aan te brengen (bijvoorbeeld van werkdruk naar werkgeluk♥). En hier komen we aan bij een belangrijke voorwaarde en dat is inzicht in jezelf (hoofdstuk 1 en 2 van ons boek). Weet wie je bent, wat je wilt, wat je kunt en wat je talenten zijn, hoe je dit kunt benutten en waar je energie van krijgt in je werk. Dat is je vertrekpunt. Van hieruit kun je gaan bouwen aan je eigen fundament en werkgeluk.

  • Ben je er bewust van
  • Maak gebruik van elkaars energie en talenten
  • Let een beetje op elkaar!
  • Weet van jezelf (en de ander) wat jouw energiegevers en energielekkenm zijn
  • Maak het bespreekbaar als je even niet fijn op je plek zit of je het gevoel dat je aan iets trekt wat je geen energie geeft. Hieronder een voorbeeld wat het je kan opleveren.

Werkgeluk van Shirie

Shirie is 4 maanden geleden aan een nieuwe baan begonnen, midden in de corona-periode en ze werkt alleen vanuit huis. Er is geen contact met collega’s en als ze een afspraak inplant blijken collega’s deze te vergeten of ze geven aan ‘druk’ te zijn.

Shirie benoemt zelf na 4 maanden dat haar emoties voelen alsof ze in het kwadrant links-onder van de energiematrix zit. “Vind ik dit wel leuk, doe ik dit wel goed?” Met focus op haar werkgeluk (we volgen samen de training) besluit ze het in het volgende teamoverleg (uiteraard online) te agenderen. En ze kreeg zoveel fijne en betrokken reacties van collega’s, dat ze voor nu weer veel energie voelt om aan de slag te gaan (Performance zone).

Collega’s hebben het niet onderkent, bevestigden hun eigen ervaren werkdruk nu alles vanuit huis gaat en dat het een eenzame functie is. En zoeken nu vaker contact met haar en kan ze meer samen met hun bouwen aan goede resultaten en van ze leren.

Tips voor meer werkgeluk in de zorg

  1. Zie je werk als iets positiefs. Je werkt om in je levensbehoeften te kunnen voorzien, maar je haalt er ook zelfrespect en vertrouwen uit als het je lukt om hard te werken. Als je een moeilijk klus hebt geklaard, kun je trots op jezelf zijn en voldoening uit je werk halen.
  2. Doe soms iets extra’s zonder dat ernaar gevraagd wordt. In plaats van alleen het minimale te doen wat je moet doen, kun je jezelf doelen stellen om je werk beter of sneller te doen. Het geeft plezier als je meer doet dan er van je wordt gevraagd, omdat jij er zelf voor kiest iets extra’s te doen.
  3. Probeer een goede balans te hebben tussen werk en privé. Werken is belangrijk, maar niet alles hoeft om je werk draaien. Als jouw werk al je tijd en energie opslurpt, kun je niet echt genieten van je werk. Gun jezelf daarom rust na een lange werkdag en geniet van je vrije tijd en hobby’s!  
  4. Vergroot je zingeving (één van de 6 dimensies van positieve gezondheid, Huber 2012). Blijf je bewust dat je zulk prachtig werk doet en dat je echt van betekenis bent voor de ander in dit vak. Het geeft je voldoening!

Gebruikte bronnen:

Happy Office

https://ruudmeulenberg.nl/geluk/werkgeluk/  

Over de auteur Anne Brouwer


Anne Brouwer is Gezondheidswetenschapper met een verpleegkundige achtergrond. Ze begeleidde meerdere audits als kwaliteitsmanager in de ouderenzorg en de GGZ en leidt nu verpleegkundigen aan het HBO op. Ook is ze actief als praktijkmanager in de eerstelijnszorg. Haar primaire drijfveer is mensen enthousiast maken én houden om in de zorg te werken. Kennis delen op een eenvoudige en aansprekende manier is één van de middelen die ze hier graag voor inzet.

Volg mij

Artikelen die je misschien ook interessant vindt

Schrijf je in voor de laatste updates!